Zo ontspannen mogelijk met je kat naar de dierenarts

Door Christine Halsberghe, DVM, Véterinaire comportementaliste des Ecoles Vétérinaires Françaises

Naar de praktijk of toch liever een huisbezoek?

Elke situatie heeft zijn voor en nadelen. Waar je ook voor kiest, de kat moet in ieder geval worden gevangen. Dit kan voor problemen zorgen. Veel dierenartsen hebben, terecht, de voorkeur voor een consultatie in de praktijk omdat daar alles aanwezig is om de kat goed te onderzoeken en te verzorgen.

Meestal is een huisbezoek voor angstige katten mogelijk, maar het blijft een hele klus om de kat die van schrik onder de bank is gaan schuilen te vangen. Heb je een erg angstige kat, bespreek dan met je dierenarts wat de beste optie is. Besluiten jullie voor een huisbezoek, zorg dan dat de kat zeker binnen is. Sluit alle ramen en deuren en blokkeer de plaatsen waar je kat zich kan verstoppen en moeilijk uit te krijgen is.

Welke kattenmand?

Er bestaan veel verschillende soorten kattenmanden. Het gemakkelijkste is een mand die zowel aan de voorkant als bovenkant opengaat, of een mand die gemakkelijk uit elkaar te halen is. (Bekijk het filmpje dat de voordelen van juiste kattenkooi illustreert). Het kan een goed idee zijn om de kattenmand al een tijdje van tevoren klaar te zetten, maar dit kan ook voor problemen zorgen. De poes kan het zien van de mand associëren met een dierenartsbezoek en het hazenpad kiezen. Om dit te voorkomen kun je de kattenmand een onderdeel maken van je kat zijn normale leefomgeving. Zet de mand permanent op een plekje in je woonkamer. Leg er een zacht dekentje in en verstop er zo nu en dan wat kattenbrokjes in. Je kunt eventueel de bovenkant van de mand er af halen. Je maakt een heerlijk comfortabel rustplekje van de kattenmand. Is je kat ontspannen in haar kattenmand, doe dan zo nu en dan de mand dicht, loop er even mee rond, bijvoorbeeld naar een andere ruimte. Zet de mand weer op zijn vertrouwde plek en doe het mandje open terwijl je iets lekkers in het mandje gooit of speel even met je kat. Zo raakt je kat eraan gewend om in de mand gedragen te worden en associeert ze het met iets positiefs.

Wanneer je de kattenmand gebruikt om naar de dierenarts te gaan, leg dan in het mandje een handdoek met de geur van thuis of van de kat. De handdoek kan bij het onderzoek op de consultatietafel worden gelegd om het voor je kat comfortabeler te maken.

Vermijd zoveel mogelijk geleende manden. De geur en de alarmferomonen van de vorige kat kunnen een heel negatief effect hebben op je kat. Alarmferomonen zitten vooral in afscheiding die door voetjes wordt verspreid. Gebruik je toch een geleende mand, reinig die dan eerst grondig met een afwasmiddel. Feromonen zijn wat vettig. Door een afwasmiddel te gebruiken dat ontvet worden de alarmferomonen beter verwijderd.

Filmpje 1 (zie huidige website)

De kat vervoeren

Zelfs als je kat gewend is aan de kattenmand, kan het vervoeren een hele stressvolle gebeurtenis zijn. In het filmpje hebben we deze situatie nagebootst. In het eerste deel zie je de verschillende stappen vanuit menselijk oogpunt. Het vangen thuis, het vervoer in de auto, het wachten in de wachtkamer en het onderzoek. We laten in het filmpje vooral zien wat er verkeerd kan gaan. Zo hebben we bijvoorbeeld een onpraktische kattenmand gebruikt, niet vermeden om te veel lawaai te maken enz. enz. In het tweede deel van het filmpje zie je dezelfde reis maar vanuit het standpunt van de kat en zie je hoe de kat dit alles beleeft. Welke situaties heb je nog meer gezien die jij zou vermijden om het bezoek aan de dierenarts zo aangenaam mogelijk te maken voor jouw kat?

 Flimpje 2 youtube (zie huidige website)

Je kat geruststellen

Om de reisstress voor je kat te verminderen, spray je het beste een kwartier voordat je de kat in de mand zet het mandje in met geruststellende feromonen. Het aanbrengen van Feliway®, de geruststellende feromonen die bij je dierenarts verkrijgbaar zijn, maakt het vervoer minder stressvol. Je kat zal makkelijker ontspannen. Spray één keer in elke hoek van de mand en twee keer op de bodem en twee keer op de bovenkant. Als je kat in de kliniek uit de mand is, herhaal de procedure zodat ze ook een zo ontspannen mogelijke terugreis heeft.

In de wachtkamer

Dierenartspraktijken proberen de wachttijden zoveel mogelijk te beperken. Heb je een angstige kat, vermeld dit dan als je een afspraak maakt en overleg wat het beste tijdstip is voor jullie bezoek. Vermijd zeker om in de wachtkamer je kat uit haar mand te halen. Dek eventueel de mand af met een extra handdoek. Zo voelt je kat  zich veiliger. Zet de mand niet op de grond en voorkom dat honden aan de mand snuffelen.

Tijdens de consultatie

Vaak willen katten niet uit de mand als ze moeten worden onderzocht. Ze zitten diep achter in de mand en draaien zich weg van de dierenarts. Dit maakt het moeilijk om de kat uit de mand te halen met als gevolg heel veel stress. Bepaalde katten reageren dan ook vaak agressief uit angst en kunnen behoorlijk uithalen met klauwen en tanden.

Als de mand bovenaan open kan, is het makkelijker om de kat uit de mand te halen. Probeer zoveel mogelijk te vermijden om de kat aan haar nekvel uit de mand te halen. Vaak zal de kat terug in haar mand willen zodra ze er uit is. Dit kan best worden vermeden door de mand even uit het zicht te zetten. Katten vinden het meestal prettiger om op hun eigen handdoek te zitten.

Katten kunnen heel verschillend reageren op een onderzoek. Angst kan tot agressie leiden maar de kat kan ook bevriezen en door de angst heel erg stil zitten. Die laatste groep katten laat zich wel het beste verzorgen, maar ze zijn behoorlijk van streek en zullen wellicht tijd nodig hebben om na de consultatie terug te ontspannen. Sommige katten kunnen erg agressief uit de hoek komen. In die situatie zal de dierenarts ervoor zorgen dat niemand gebeten wordt. Dit laatste is niet altijd eenvoudig. Soms moet er gewerkt worden met handschoenen en in de slechtste gevallen zal de kat moeten worden gesedeerd om het onderzoek mogelijk te maken.

Door te investeren in het verminderen van stress tijdens het vervoer zal je kat meer ontspannen zijn als ze wordt onderzocht en verzorgd. Voor iedereen zal het bezoek aan de dierenarts prettiger verlopen. Bovendien voorkom je dat je kat na elk bezoek meer gestrest raakt en daardoor elk volgend bezoek aan de dierenarts stressvoller wordt voor iedereen.

Christine is in 1979 afgestudeerd aan de RUG te Gent. In 2002 behaalde ze het diploma ‘Véterinaire comportementaliste des Ecoles Vétérinaires Françaises’. Christine is voorzitster van de Vlaams Diergeneeskundige Werkgroep Ethologie (VDWE) en lid van het bestuur van de Europese vereniging voor klinische ethologie( ESVCE). Ze geeft les in het postgraduaat Companion Animal Behaviour and Welfare van Odisee. https://daphalsberghegheysen.be